Kajian
mengenai ilmu kimia merupakan sumbangan penting yang diwarisi daripada
cendekiawan Muslim bagi tamadun moden. Cendekiawan serta ahli sejarah
Barat juga mengikuti asas ilmu kimia moden diambil daripada ahli kimia
Muslim.
Justeru
gelaran Bapa Kimia Moden telah diberikan kepada ahli kimia Muslim Jabir
Ibnu Hayyan. Jabir Ibnu Hayyan atau nama penuhnya Abu Musa Ibn Hayyan
Al-Azdi lebih dikenali sebagai Geber di dunia Barat. Beliau juga kadang
kala dipanggil al-Harrani atau al-Sufi merupakan seorang anak penjual
ubat.
Jabir
dikatakan belajar di bawah seliaan Imam Jaâafar Sadiq dan putera
Umayed iaitu Khalid Ibn Yazid. Sebelum itu beliau menuntut ilmu dalam
bidang perubatan di bawah naungan Barmaki Vizir semasa zaman Khalifah
Abbasyiah Harun al-Rashid.
Jabir Ibn Hayyan yang lahir pada 721 Masehi di Tus, Iran dan meninggal dunia dalam tahanan rumah di Kufah, Iraq pada 815 Masehi.
Seorang
ahli kimia Jerman pada abad ke-18, Will Durant dalam bukunya The Story
Of Civilization IV: The Age of Faith mengakui kehebatan cendekiawan
Muslim semasa zaman khalifah dalam ilmu kimia.
Malah Durant berkata, kimia merupakan ilmu yang hampir seluruhnya diciptakan semasa Tamadun
Islam mengalahkan tamadun Yunani yang memberikan hipotesis yang
samar-samar.
Manakala dalam tamadun Islam, saintisnya telah
memperkenalkan pemerhatian yang tepat, eksperimen terkawal, serta
catatan atau dokumen yang begitu terperinci.
Malah
sejarah mencatatkan tamadun peradaban Islam di era kejayaan telah
melakukan revolusi dalam bidang kimia.
Cendekiawan Islam telah mengubah
teori-teori ilmu kimia menjadi sebuah industri yang penting bagi
peradaban dunia.
Dengan
memanfaatkan ilmu kimia, ilmuwan Islam di zaman kegemilangan telah
berhasil menghasilkan sederet produk dan penemuan yang sangat dirasakan
manfaatnya hingga kini.
Berkat revolusi sains yang dicetuskan
cendekiawan Muslim, dunia mengenal pelbagai industri yang melibatkan
kimia..
Tidak
dinafikan bahawa alkohol, nitrat, sulfur dan natrium dan kalsium
merupakan unsur penting dalam kehidupan manusia moden adalah hasil
penemuan cendekiawan Islam.
Revolusi ilmu kimia yang dilakukan
cendekiawan Muslim semasa zaman kegemilangan telah melahirkan pelbagai
teknik seperti sublimasi, pengkristalan kapur, penyulingan, celupan dan
penyucian.
Hasil kajian yang dijalankan terhasil teori
pengoksidaan-penurunan yang begitu popular hingga ke hari ini.
Unsur
penting seperti asid hidroklorik, asid nitrat dan asid asetat lahir
daripada hasil penelitian dan pemikiran Jabir. Kajian berkenaan
merupakan salah satu kejayaan dalam penyulingan alkohol.
Sumbangan
terbesar beliau adalah dalam bidang kimia dalam memperkenalkan
penyiasatan penyelidikan dalam bidang alkimia yang mengubah dalam
bentuk yang lebih moden. Makmalnya menjadi terkenal selama beberapa
abad tetapi kemasyhurannya diabadikan dalam 100 buah buku ilmiah dan 22
daripadanya berkaitan dengan kimia dan alkimia.
Antara
dua buah bukunya yang terkenal adalah Kitab al-Kimya dan Kitab
al-Sabâeen.
Beliau juga telah menemukan mineral dan asid lain yang
disediakan bagi alembicnya yang pertama.
Alembic merupakan salah satu ciptaannya yang teragung yang menjadikan proses penyulingan lebih mudah serta bersistematik.
Salah satu pencapaian penting lainnya dalam revolusi kimia adalah mendirikan industri minyak wangi.
[dipetik dari majalah Estidotmy]
0 Comments